Steeds meer mensen nemen de beslissing om hun hart te volgen en van hun passie hun werk te maken. Als jij zo iemand bent, dan herken je vast dat het verwezenlijken van je diepste verlangens, tegelijk je grootste angsten - en daarmee zelfsabotage - oproept. Het ene moment bruis je van de energie en het volgende moment voel je je klein en onzeker en denk je dat het nooit zal lukken. Het lijkt verdorie wel of je dat oud zeer nooit te boven komt. Voor je het weet, verzand je hierin en denk je zelfs aan opgeven. Niet doen! Het is echt mogelijk om die cirkel te doorbreken en voluit te gaan doen waarvoor je gekomen bent. Ook als je belast bent met een moeilijk verleden. Verandering kan snel en de wereld heeft mensen zoals jij nodig. Laat je inspireren door het verhaal van Anneke.
Je grootste passie is coaching en toch is je website nog steeds niet online
Ik ontmoet Anneke tijdens een workshop die ik geef. Ze vertelt dat ze al jaren de vurige wens heeft om voor zichzelf te beginnen als coach. Ze volgt een paar coachopleidingen maar serieus geld vragen en echt starten stelt ze uit. Ook staat haar website nog steeds niet online. Ondanks dat ze weet dat ze een goede coach is, word ze verlamd door onzekerheid. Tijdens coachgesprekken loopt ze geregeld vast omdat ze teveel stuurt en adviseert. Ze weet dat dit niet werkt maar kan het niet laten. Ze voelt zich wiebelig, gefrustreerd en moedeloos omdat ze geen echte stappen onderneemt.
De dans van je leven is er één tussen je diepste verlangen en je grootste angst
Dit is een veel voorkomend fenomeen: je gaat op weg om je diepste verlangen te verwezenlijken, om te ontdekken dat het je grootste angsten oproept. Tony Robbins noemt dit 'de dans van je leven'. Je maakt super geïnspireerd plannen om vervolgens te merken dat je ze uitstelt. Totdat je diepste verlangen weer begint te kriebelen en dan begint de dans opnieuw. Met deze dans kun je zomaar je hele leven zoet zijn. Ik heb het veel en vaak om mij heen gezien en jij vast ook. Dit is momenteel echter snel aan het veranderen. Steeds meer mensen voelen een diep verlangen om deze dans te doorbreken en nemen stappen om hun dromen waar te maken. Gelukkig is er veel kennis beschikbaar over hoe je dit snel en effectief doet.
Angstige ervaringen zijn de oorsprong van de dans van je leven
Het besef groeit dat wij voor het grootste deel bestuurd worden door onbewuste processen en patronen. Nog belangrijker: we kunnen er eigenaarschap over nemen. Wat dit uitdagend maakt, is dat de blauwdruk van deze onbewuste programmeringen worden gevormd door ervaringen die we als gevaarlijk hebben ervaren. Dit is hoe ons brein is geprogrammeerd, omdat het ooit handig was voor de overleving van onze soort. Het werkt als volgt: wanneer je een situatie waarneemt, die een potentiële bedreiging vormt, komt je lijf in de overleef-stand. De sterke emoties van schrik veroorzaken een grote verandering in je interne chemie. Wanneer je brein een grote verandering constateert maakt het een plaatje van deze ervaring. Dit plaatje noemen we een herinnering.
Door emoties en gedachten te herhalen ontstaat een neuraal netwerk dat automatisch 'aan' gaat
Hoe sterker de emotie, hoe beter je de ervaring herinnert. Vervolgens ga je over je ervaringen nadenken. Deze herinneringen beleef je steeds opnieuw. Omdat je brein geen onderscheid maakt tussen een feitelijke gebeurtenis en een gedachte aan de gebeurtenis, produceren dit soort gedachten keer op keer precies dezelfde emoties in je lichaam als ten tijde van de eigenlijke gebeurtenis. Door dit keer op keer te herhalen, ontstaat een neuraal netwerk in je brein en dit netwerk gaat op den duur op de automatische piloot. Deze herinnering vormt zo het referentiekader waarmee je elke ervaring tegemoet treedt die een soortgelijk gevoel oproept. Omdat je het gevaar dat dit oproept wil vermijden, ga je jezelf saboteren en dat is precies wat er bij Anneke gebeurt als ze er alleen al aan denkt om te starten als coach.
Wanneer je als kind de conclusie trekt dat je niets waard bent
Anneke groeit op in een dogmatisch religieus gezin. Van jong af aan hoort ze van haar ouders dat ze niets voorstelt. Dat ze zondig is en slecht. Als ze trots is op iets dat ze heeft gemaakt of gedaan zeggen ze dat ze vooral niet 'verliefd op zichzelf ' moet zijn. Haar moeder is een diep ongelukkige, bittere vrouw. Als ze aan haar moeder vraagt wat eraan scheelt ontkent ze dat er iets is. Gevoelig en empatisch als Anneke is, probeert ze haar moeder uit alle macht te helpen.Vooral door heel lief en braaf te zijn. Maar haar moeder is wispelturig. Het ene moment knuffelt ze Anneke, om haar vervolgens te slaan en te zeggen dat ze voor niets deugt en dat ze maar een andere moeder moet zoeken. Dat ze haar moeder niet kan helpen rekent ze zichzelf aan. Onbewust begint ze te geloven dat ze niet goed genoeg is, niet goed zoals ze is. Ondertussen gaat ze zich steeds meer aanpassen om toch de erkenning en liefde te krijgen waar ze naar verlangt. Ze trekt de conclusie dat het het veiligst is om jezelf onzichtbaar te maken en je altijd te richten op wat een ander nodig heeft. Haar voelsprieten richt ze volledig op alles en iedereen buiten haar. Wat ze zelf wil of voelt dat is niet belangrijk. Wat anderen willen, daar ligt haar focus.
Wat je diep van binnen gelooft manifesteert zich in de buitenwereld
Als gevolg van deze jeugd heeft Anneke tientallen jaren gedacht en gevoeld dat ze raar is, niets waard, niets bijzonders en dom. Bovendien is ze lang niet meer in staat geweest om te vertrouwen op haar eigen innerlijk kompas en waarneming. Ongemak en negatieve emoties voelen voor haar heel onveilig. Als ze dit bij haar cliënten waarneemt, wil ze zo snel mogelijk van de pijn weg bewegen door oplossingen aan te dragen voor haar cliënten. Dit maakt dat ze geen goede resultaten heeft als coach. Wat wat haar overtuiging - dat ze dom en niet goed genoeg is - bevestigt. Anneke zit vast.
Ook met een prima jeugd kun je vastlopen in beperkende overtuigingen
Jezelf zichtbaar maken roept dus gevoelens van vroeger op. Anneke hoort letterlijk de stem van haar vader die zegt dat ze niets voorstelt en dat het zondig is om jezelf goed en belangrijk te vinden. Dit verklaart waarom Anneke het starten van haar coach-praktijk maar steeds uitstelt. Zichtbaar worden is neurologisch gezien gekoppeld aan het gevoel niet te deugen en niet te kunnen vertrouwen op haar eigen innerlijke wijsheid. Dit doet ze niet bewust, het gebeurt buiten haar wil om. En Anneke is hierin niet bijzonder. Dit werkt bij ons allemaal zo. Ook als je vindt dat je een prima jeugd hebt gehad. We maken allemaal dingen mee die we als angstig ervaren en onbewust gebruiken we dit soort sterke herinneringen als referentiekader voor de keuzes waar we nu voor staan. We denken, voelen en doen zoals we geprogrammeerd zijn. Zo wordt je verleden de blauwdruk van je heden. Totdat je je hier bewust van wordt en leert dit te veranderen. Dat is precies wat Anneke deed.
Nu het goede nieuws: blijvend veranderen kan echt en het is niet eens heel ingewikkeld
Het klinkt allemaal nogal hopeloos vind je niet? Gelukkig is het verre van dat. Onderzoek wijst uit dat het heel goed mogelijk is om nieuwe neurale netwerken aan te leggen en oude los te weken. Zelfs tot op hoge leeftijd blijft ons brein enorm flexibel. Het is dus absoluut mogelijk om afscheid te nemen van je meest belemmerende patroon en de persoon te worden die je diep van binnen al bent. Wat heb je nodig om blijvend te veranderen?
De eerste stap is erkennen dat veranderen veel weg heeft van afkicken van een verslaving
Een vastgeroest patroon veranderen, begint bij begrijpen dat veranderen eigenlijk afkicken is. Afkicken van een vertrouwde manier van denken en voelen. Het werkt zo: wanneer je een gedachte hebt, of je iets herinnert, roept dit een biochemische reactie op in je brein. Dit zorgt ervoor dat je brein bepaalde chemische signalen afgeeft aan je lijf. Deze chemische signalen zorgen ervoor, dat je lichaam zich gaat voelen, in lijn met wat je net dacht. Je lichaam communiceert vervolgens terug aan je brein hoe het zich voelt. Wanneer je brein die signalen ontvangt, reageert het daarop door nog meer gedachten te produceren, die congruent zijn met hoe je je voelt. Hierdoor komen er weer meer chemische reacties vrij in je brein, die ervoor zorgen dat je je gaat voelen zoals je dacht. Je denkt dus zoals je je voelt en je voelt zoals je denkt.
Het stemmetje in je hoofd, dat zegt dat het niet voor je is weggelegd, is niet 'de waarheid' maar je lijf die probeert je te houden zoals je bent
Deze cirkel van denken en voelen wordt, wanneer je dit langere tijd herhaalt, je dagelijkse gemoedstoestand, je staat van 'zijn'. Deze attitude is - zo hebben we gezien - afkomstig uit je verleden. De reden dat het lastig is om los te breken van deze cirkel, is dat onze lichaamscellen op den duur gewend raken aan de gebruikelijke biochemische cocktail van gedachten en emoties. Wanneer je op weg gaat om te veranderen, lukt dat de eerste week meestal goed. Totdat je cellen opmerken dat ze hun dagelijkse dosis al een poosje niet hebben gehad. Je cellen geven een signaal af naar je brein en je brein gaat op volle toeren gedachten produceren die horen bij het oude gevoel. Dat is het stemmetje in je hoofd dat steeds overtuigender argumenten aandraagt waarom het toch niet voor je is weggelegd en het je toch nooit zal gaan lukken. Je moet dus weten dat, wanneer je gaat veranderen, je oude patroon een tijdje heviger wordt dan ooit te voren. Je zult overspoeld raken door negatieve gedachten en onzekerheid. Dat is geen teken dat het niet voor je is weggelegd. Het is juist een teken dat je al heel goed op weg bent naar blijvende verandering. Het oude neurale netwerk is bezig los te weken.
Wat er nodig is om te veranderen
Een patroon veranderen dat je al twintig, dertig of misschien wel veertig jaar herhaalt, doe je door het oude patroon niet meer te voeden en een nieuwe manier van denken en voelen op de automatische piloot te krijgen. Dat doe je door de volgende stappen te volgen:
- Zorg dat je begrijpt hoe patronen ontstaan en hoe je ze verandert;
- Stel een heel duidelijk doel voor jezelf. Waar verlang je naar? Wie ben je als je dit verlangen hebt waar gemaakt? Maak dit zo duidelijk dat je het levendig voor je ziet, dat je voelt hoe het is om die persoon te zijn;
- Maak elke dag tijd vrij om te oefenen, deze persoon te zijn. Door de emoties, gedachten, overtuigingen, associaties, intenties en gedragingen levendig in te beelden. Ervaar hoe het voelt om die persoon te zijn. Doe alsof je haar al bent en voel, voel, voel;
- Realiseer je dat, als je oude gedachten en gevoelens in alle hevigheid aan gaan, je op de goede weg bent;
- Zodra je merkt dat je in je oude manier van doen schiet, stop je en keer je je aandacht naar het hier en nu. Laat de emoties uitrazen en zeg 'nee' tegen oude manieren van denken en betekenis geven;
- Hou vol en neem je oude gedachten en gevoelens niet te serieus. Ze zijn niet waar, ze zijn alleen maar een patroon;
- Vier je successen en blijf bijstellen door je nieuwe geest steeds verder te verrijken.
Hoe het Anneke lukte
Anneke is deze heldenreis aangegaan. Ze is in mijn
coachprogramma gestapt en heeft er elke dag 30 minuten voor uitgetrokken om bovenstaande stappen te nemen. Pas geleden had ik een coachgesprek met haar. Ze vertelde stralend dat ze voor het eerst in haar leven echt gelooft dat ze goed is zoals ze is. Eindelijk kan ze van binnen voelen wat anderen al steeds van haar zeggen, namelijk dat ze een heel wijs, liefdevol en getalenteerd persoon is. Ze staat steviger in haar schoenen. In vriendschappen lukt het Anneke om bij zichzelf te blijven. Ze laat haar mening horen en laat zichzelf zien. Zelfs bij een enorm dominant persoon was haar dit gelukt! Ze zet de ander niet meer steeds op de eerste plaats. Anneke heeft er geen moeite meer mee als mensen afhaken omdat ze veranderd is. Ze is niet meer bang in de steek gelaten of eenzaam te worden. "Dat word ik niet want ik heb mij!"
Van jezelf houden maakt het mogelijk te spelen en fouten te maken
Anneke voelt zich meer heel en houdt van zichzelf waardoor ze de ruimte voelt om te spelen en fouten te maken. Ze heeft minder last van uitstelgedrag en haar visie - op hoe ze zichzelf gaat neerzetten en wat haar aanbod is - wordt steeds duidelijker. Voor haar is dit ongekend omdat ze al meer dan 35 jaar een diep verankerde onzekerheid heeft (inmiddels bijna had). Een gevoel dat anderen belangrijker zijn en zij onbelangrijk, dat ze dienstbaar moet zijn en zelf niet goed genoeg is. Wat mij het meest blij maakt is dat Anneke tegen me zei: "Ik kan me nu al bijna niet meer kan voorstellen hoe het eerst was!!" Dit terwijl ze op de helft is van het verander-traject. Dit is namelijk hoe het werkt. Als het oude neurale netwerkt losweekt en je een nieuw neuraal netwerk aanlegt, ervaar je dit als het niet meer kunnen oproepen van je oude manier van denken en voelen. Super gaaf, vind je ook niet?
Iedereen is op haar eigen manier de held in haar eigen heldenreis
Het veranderen van je meest beperkende patroon heeft veel weg van een heldenreis. Het lijkt wel een wedergeboorte, zoals je die in sprookjes ziet. De transitie van assepoester naar de gelukkige mooie prinses. Of Frodo die op weg gaat om de ring thuis te brengen. Je kunt er zeker van zijn van je onderweg lastig gevallen gaat worden door Golem of dat je een paar draken moet temmen, voordat je de schat vindt. Maar wie doorzet overwint. Dit blog heb ik met toestemming van Anneke geschreven. Anneke is niet haar echte naam. Omdat ze haar familie niet in verlegenheid wil brengen wilde ze graag anoniem haar verhaal doen. Wat maakte dat ze haar verhaal wilde delen is dat ze iedereen die tegen iets soortgelijks aanloopt wil aanmoedigen door te zetten en je droom te blijven volgen: "Als ik het kan, met alles wat ik heb meegemaakt, dan kan iedereen het!" x Kirsten
